Houthi là ai? Sao Mỹ chưa trả đũa vụ tấn công tàu ở Trung Đông?

Tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Carney của hải quân Mỹ tại kênh đào Suez vào ngày 18-10 - Ảnh: US NAVY

Lực lượng Houthi đã tăng cường mạnh mẽ cuộc tấn công nhằm vào các tàu thuyền đi về phía eo biển Bab el-Mandeb hẹp. Và các tàu hải quân Mỹ cũng bắn hạ một loạt máy bay không người lái (drone) đang tiến về phía họ - được cho là do Houthi phóng ra từ lãnh thổ mà nhóm này kiểm soát ở Yemen.

Nhưng cho đến nay Mỹ vẫn tránh trả đũa quân sự - một sự khác biệt rõ rệt so với nhiều cuộc tấn công bằng tên lửa và drone vào các căn cứ có lực lượng Mỹ ở Iraq và Syria, theo Hãng tin AP.

Houthi là ai? - Điều gì đang xảy ra ở Yemen?

Lực lượng Houthi tràn xuống từ thành trì phía bắc của họ ở Yemen và chiếm thủ đô Sanaa năm 2014, phát động một cuộc chiến tranh khốc liệt.

Một liên minh do Saudi Arabia dẫn đầu đã can thiệp năm 2015 để cố gắng khôi phục quyền lực cho chính phủ Yemen lưu vong được quốc tế công nhận.

• 

  Lầu Năm Góc: Houthi có thể không nhắm vào tàu chiến MỹĐỌC NGAY

Nhiều năm giao tranh đẫm máu, bất phân thắng bại, gây ra nạn đói và đau khổ lan rộng ở Yemen, quốc gia nghèo nhất thế giới Ả Rập.

Cuộc chiến giết chết hơn 150.000 người, bao gồm cả các chiến binh và dân thường.

Lệnh ngừng bắn kết thúc hơn một năm trước nhưng phần lớn vẫn được tôn trọng. 

Saudi Arabia và Houthi đã thực hiện một số vụ trao đổi tù nhân. Một phái đoàn Houthi được mời tham dự các cuộc đàm phán hòa bình cấp cao ở Riyadh (Saudi Arabia) vào tháng 9.

Mặc dù “kết quả tích cực ”, nhưng kỳ vọng hòa bình vẫn mong manh ở Yemen.

Tấn công tàu và sự nhạy cảm chính trị của Mỹ

Lực lượng Houthi thỉnh thoảng vẫn nhắm mục tiêu vào các tàu trong khu vực.

Tuy nhiên, các cuộc tấn công tăng vọt kể từ khi bắt đầu cuộc chiến giữa Israel và Hamas sau vụ nổ ngày 17-10 tại một bệnh viện ở Gaza khiến nhiều người thiệt mạng và bị thương.

Các nhà lãnh đạo Houthi khẳng định Israel là mục tiêu của họ.

Sau các cuộc tấn công cuối tuần qua, phát ngôn viên quân đội Houthi, tướng Yahya Saree, cho biết nhóm này muốn “ngăn chặn các tàu Israel di chuyển trên biển Đỏ (và vịnh Aden) cho đến khi hành động gây hấn của Israel chống lại những người anh em kiên định của chúng tôi ở Dải Gaza dừng lại”.

Một trong những con tàu thương mại bị tấn công ngày 3-12, Unity Explorer, thuộc sở hữu của một công ty Anh, trong đó Dan David Ungar, sống ở Israel, là một trong những quan chức của công ty. Truyền thông Israel xác định Ungar là con trai của tỉ phú vận tải biển Israel Abraham “Rami” Ungar.

Và suốt ngày 3-12, tàu khu trục USS Carney của hải quân Mỹ đã bắn hạ 3 drone đang hướng về phía tàu này. Hôm 6-12, tàu USS Mason của Mỹ lại bắn hạ một drone đang hướng về phía nó.

Thế nhưng, trong một tuyên bố, Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ cho biết: “Hiện chúng tôi không thể đánh giá liệu tàu USS Carney có phải là mục tiêu” của drone hay không.

Nhìn chung, đến nay quân đội Mỹ vẫn chưa trả đũa lực lượng Houthi.

Vấn đề xuất phát từ những lo ngại sâu xa của chính quyền Tổng thống Biden về việc hủy bỏ thỏa thuận ngừng bắn đang bấp bênh ở Yemen, điều này có thể dẫn đến một cuộc xung đột rộng hơn trong khu vực.

Các quan chức Mỹ cảnh báo với lực lượng Houthi rằng hành động quân sự là một lựa chọn của Mỹ và họ vẫn chưa loại bỏ nó khỏi bàn đàm phán.

Tuần này Mỹ cho biết họ đang đàm phán với các đồng minh về việc sử dụng lực lượng đặc nhiệm hải quân để hộ tống các tàu thương mại ở biển Đỏ.

Ngày 7-12, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin nói chuyện với Bộ trưởng Quốc phòng Saudi Arabia, Hoàng tử Khalid bin Salman, về mối đe dọa của Houthi đối với hàng hải ở biển Đỏ và cho biết Mỹ muốn hợp tác với các quốc gia khác để đảm bảo tàu bè đi lại an toàn.

Mỹ cũng công bố các biện pháp trừng phạt tài chính đối với 13 cá nhân và công ty bị cáo buộc cung cấp hàng chục triệu USD từ việc bán và vận chuyển hàng hóa của Iran cho Houthi.