Tái diễn ngộ độc "thuốc gia truyền ba đời"

Bệnh nhân đang điều trị ngộ độc thuốc chứa phenformin. Ảnh: NGỌC DUNG

Nở rộ "thần y" trên Facebook, YouTube

Theo các bác sĩ, những chiêu quảng cáo cam kết khỏi bệnh hoàn toàn bằng kiểu "thuốc gia truyền nhà tôi ba đời" sau một thời gian tạm lắng thì nay tiếp tục tái diễn với những hình thức quảng cáo na ná, khiến không ít người lại dính bẫy.

Những quảng cáo "nhà tôi ba đời chữa bệnh xương khớp, tiểu đường, viêm gan…" sau đó "cam kết khỏi bệnh", "khỏe mạnh đến già"... được đăng tải trên Facebook, YouTube, TikTok dù đã được các bác sĩ và chuyên gia cảnh báo nhiều lần vẫn khiến không ít người dính bẫy. Nguyên nhân là do các quảng cáo này đánh trúng vào tâm lý bệnh nhân, không cần phải đi khám, xét nghiệm, lại là thuốc y học cổ truyền, không độc hại, không có phản ứng phụ, rồi "không bổ ngang cũng bổ dọc" nên nhiều người đã chi tiền để mua uống thử "xem hiệu quả thế nào". Các chuyên gia cũng cảnh báo các quảng cáo này lừa đảo rất tinh vi, thậm chí có những video quảng cáo rao bán thuốc chữa bệnh tiểu đường luôn có cố vấn là một giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ lừng danh được đề cập tới và hình ảnh của người này cũng được đưa lên video. Thậm chí, khi điện thoại đến đường dây tư vấn, có người tiếp nhận câu hỏi và hứa hẹn sẽ chuyển câu hỏi tới cho giáo sư sớm nhất. Không những thế, các đối tượng còn làm giả trang web của nhiều ngôi chùa, với sư thầy là lương y nổi tiếng chia sẻ những bài thuốc dân gian cho nhân dân.

Theo các chuyên gia y tế, thuốc y học cổ truyền ngày càng được nhiều người sử dụng để bồi bổ sức khỏe và đẩy lùi bệnh tật. Tuy nhiên, cũng giống như thuốc Tây y, khi sử dụng không đúng cách sẽ dẫn đến "tiền mất tật mang", thậm chí nguy hiểm tới cả tính mạng của người sử dụng. Điều đáng nói hiện tượng "thầy thuốc trên mạng" tiếp tục nở rộ với các bài thuốc gia truyền trị dứt điểm hoàn toàn bệnh, không đúng sự thật, nói quá về tác dụng của sản phẩm.

PGS-TS Đậu Xuân Cảnh, Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam, cho biết y học cổ truyền có rất nhiều loại thuốc hiệu quả để chữa bệnh. Tuy nhiên, mỗi người bệnh có một cơ địa, mạch lý và các triệu chứng khác nhau, nên sẽ sử dụng một bài thuốc khác so với người cùng được chẩn đoán một bệnh. "Với những bài thuốc từ "thần y" trôi nổi trên mạng, cũng chưa có ai kiểm chứng về tác dụng của các loại thuốc này. Đôi khi, sự cả tin của người bệnh có thể mang lại những hậu quả khôn lường cho chính bản thân họ. Trong quá trình khám chữa bệnh của mình, tôi đã tiếp nhận những bệnh nhân sau khi uống nhầm thuốc dỏm có thể bị suy thận, suy gan, dị ứng thuốc, hoặc bệnh trở nặng hơn. Thậm chí có những trường hợp suy hô hấp, ngừng tim" - PGS Cảnh lưu ý.

Theo PGS-TS Đậu Xuân Cảnh, thuốc chữa bệnh được xem là một loại hàng hóa đặc biệt vì nó có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của con người. Chính vì thế, việc điều chế, mua bán các loại thuốc và sử dụng trong khám, chữa bệnh được nhà nước quy định rất chặt chẽ. Dù là thuốc gia truyền thì vẫn phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt theo luật định để bảo đảm chất lượng rồi mới được bán ra thị trường. "Những hoạt động quảng cáo sai quy định này cần phải nghiêm trị bởi đây là những hoạt động hết sức nguy hiểm đối với xã hội" - ông Cảnh bức xúc.

PGS-TS Trần Việt Hùng, Viện trưởng Viện Kiểm nghiệm Thuốc TP HCM, cảnh báo hiện nay phenformin vẫn bị sử dụng để trộn vào các chế phẩm y học cổ truyền lưu hành bất hợp pháp ở nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam. "Người dân không mua, bán, sử dụng các sản phẩm thuốc không có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng. Nếu phát hiện các sản phẩm thuốc không rõ nguồn gốc, xuất xứ cần báo ngay cho các cơ quan chức năng để kịp thời có biện pháp xử lý" - PGS Hùng khuyến cáo. 

Ngộ độc “thuốc gia truyền ba đời” đang tái diễn. Ảnh: NGỌC DUNG

Rước họa vì quảng cáo

Các chuyên gia lưu ý đối với người bệnh mạn tính nên có chế độ dinh dưỡng và tập luyện thể lực hợp lý, việc dùng thuốc phải hết sức thông minh và theo dõi định kỳ tại các cơ sở y tế. Tuyệt đối chớ nghe theo lời khuyên của những người không có chuyên môn hay tin những quảng cáo trên mạng xã hội, sử dụng các loại thuốc không rõ nguồn gốc, bỏ điều trị, làm các biến chứng ngày càng nặng nề và có thể nhiễm lactic nguy hiểm chết người.